Język polski  kl. I sem. I  7.11. 2020 MLO Białystok

Temat:  Konflikt racji w „ Antygonie” Sofoklesa.

Zagadnienia do opracowania przez słuchaczy:

1. Budowa tragedii greckiej.
2. Jakie są racje Antygony i Kreona w dramacie Sofoklesa?
3. Na czym polega tragizm Antygony – bohaterki tragedii Sofoklesa?

Język polski  kl. III sem. V  7.11. 2020  MLO Białystok

Temat: „ Przedwiośnie” S. Żeromskiego jako powieść polityczna.

Zagadnienia  do opracowania przez słuchaczy:

1. Jaki obraz rewolucji przedstawia Żeromski w powieści ?
2. Losy Cezarego Baryki.
3. Jakie koncepcje naprawy Polski zawarł w „ Przedwiośniu” Żeromski?

Język polski kl. II sem. III  8.11.2020  MLO Białystok

Temat: „ Romantyczność” A. Mickiewicza- manifestem polskiego romantyzmu.

Zagadnienia do opracowania przez słuchaczy:

1. Cechy ballady jako gatunku literackiego
2. Opisz sytuację opisaną ukazaną w utworze
3. Wymień symptomy obłędu widoczne u Karusi
4. Przedstaw różne reakcje na słowa Karusi i wyjaśnij ich tło światopoglądowe

MLO Białystok WOS klasa I sem. 7.11.2020 rok

1. Rodzina jako podstawowa grupa społeczna.

1. Istota rodziny i jej funkcje tj. najstarsza i najpowszechniejsza forma życia społecznego. Każdy w sposób naturalny jest członkiem jakiejś rodziny. Tj. grupa złożona z osób połączonych stosunkiem małżeńskim i rodzicielskim, podstawa więzi rodzinnych jest małżeństwo i rodzicielstwo.

• funkcja prokreacyjna- pozwala na zaspokojenie emocjonalnych i rodzicielskich potrzeb małżonków i biologiczne przetrwanie społeczeństwa.
• Funkcja seksualna jest społecznie akceptowaną forma współżycia płciowego.
• Funkcja ekonomiczna pozwala na zaspokojenie materialnych potrzeb rodziny.
• Funkcja opiekuńczo zabezpieczająca zabezpieczenie środków niezbędnych do życia i sprawowanie opieki nad niepełnosprawnymi lub chorymi członkami rodziny.
• Funkcja socjalizująca tj przygotowanie dzieci do samodzielnego życia i pełnienia ról społecznych i wzajemne dostosowywanie swoich cech i zachowań do współmałżonków.
• Funkcja rekreacyjna tj zaspokojenie potrzeb odpoczynku, relaksu rozrywki, np. wyjście z ojcem na mecz lub z mama do kina.
• Funkcja kulturowa przekazywanie dzieciom dziedzictwa kulturowego np. zapoznanie z dziełami sztuki, cennymi reliktami przeszłości.

2. Problemy współczesnej rodziny

• zachwianie lub utrata stabilności ekonomicznej (pogorszenie położenia ekonomicznego)
• patologia społeczna (zachowanie się jednostek lub grup niezgodnie z obowiązującymi normami i wartościami ) alkoholizm
• konflikty pokoleniowe między dziećmi a rodzicami (ucieczka do sekt, narkotyków, alkoholu, subkultur młodzieżowych)
• osłabienie więzi emocjonalnych prowadzące do rozwodów, rodzice zajęci praca zaniedbują obowiązki, bezrobotny ojciec gotuje i sprząta a nie zarabia na rodzinę.

3. Rodzina w świetle prawa. Kodeks rodzinny i opiekuńczy 25. Luty 1964 Dz. Ustaw nr 9 poz 59 z 1964r ze zmianami. Rodzinę tworzą kobieta i mężczyzna połączeni prawnym węzłem małżeńskim oraz pozostające na ich utrzymaniu dzieci.
4. Małżeństwo tj zalegalizowany związek kobiety i mężczyzny. Ślub konkordatowy dz. Ust. Z 1998 nr 51 poz 318.
5. Przeszkody w zawarciu związku małżeńskiego:

• nie ukończyła 18 lat z ważnych powodów sąd rodzinny wydaje zgodę kobiecie 16 letniej.
• Ubezwłasnowolnienie
• Pozostaje w ważnym związku małżeńskim zakaz bigamii.
• Jest krewną w linii prostej np. ojciec syn, wnuk lub matka córka wnuczka.
• z rodzeństwem rodzonym i przyrodnim, przysposobiajacymi i przysposobionym, powinowatymi w linii prostej np. zięć teściowa ale z ważnych powodów sąd może zezwolić.

4. Unieważnienie małżeństwa jeżeli zostało zawarte przez osobę nie spełniającą warunków prawnych np. ubezwłasnowolnioną, pokrewieństwo w linii prostej, nieodpowiedni wiek to sąd może unieważnić tak jakby nigdy nie istniało.
5. Ustawowa wspólność majątkowa jest konsekwencją zawarcia związku małżeńskiego tj dorobek w czasie trwania małżeństwa, np. wynagrodzenie za pracę, dochody z majątku wspólnego.

Wspólności majątkowej nie stanowi: majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa i środki z jego sprzedaży, nabyty w wyniku darowizny, zapisu testamentowego lub dziedziczenia ustawowego, przedmioty służące do zaspokajania potrzeb osobistych jednego z małżonków np. wózek inwalidzki, majątek pochodzący z nagród za osiągnięcia jednego z małżonków, prawa autorskie, przychód z odszkodowania za uszkodzenie ciała , utratę zdrowia itp.

Materiały do opanowania zagadnienia: Podręcznik Wiedza o społeczeństwie Z.Smutek, J.Maleska, B.Surmacz; zakres podstawowy technikum, liceum, Wydawnictwo Operon. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Materiały dostępne w sieci na w/w temat.

Opracował:

Czesław Cielecki

MLO Białystok WOS klasa II sem.3. Zajęcia: 8.11.2020 rok

 Pojęcie i typologia grup społecznych.

1. Grupa społeczna (tworzona przez co najmniej 3 osoby połączone względnie stałymi więzami społecznymi).
2. Cechy grupy społecznej

• przynajmniej 3 osoby
• wspólne wartości
• odrębność od reszty społeczeństwa
• wspólne cele interesy i potrzeby

Elementy te budują w grupie poczucie solidarności wśród jej członków, identyfikują z przyjętymi wartościami i nadają grupie cechy odróżniające od innych.

3. Rodzaje grup społecznych
4. ze względu na wielkość:

• małe (kilku lub kilkunasto osobowe, umożliwiają bezpośrednie stosunki między członkami np. rodzina, grupy rówieśnicze).
• duże ( składające się z różnych podgrup co uniemożliwia bezpośrednie stosunki między członkami np. klasa społeczna, grupa zawodowa).

1. ze względu na członkostwo

• ekskluzywne (zamknięte, stosujące liczne rygorystyczne kryteria przyjęć nowych członków np. rodzaj wykonywanego zawodu , wielkość majątku, pochodzenie społeczne).
• Ograniczone ( stosujące mniej surowe kryteria przyjęć, takie jak wiek , miejsce zamieszkania lub konieczność wypełnienia deklaracji członkowskiej)
• Inkluzywne (otwarte dla wszystkich)

1. Ze względu na typ więzi:

• Pierwotne (charakteryzują się osobistym i emocjonalnym typem więzi między członkami, przynależność do grupy nie zawsze jest dobrowolna np. rodzina, grupa rówieśnicza).
• Wtórne (tworzone dla osiągnięcia określonego celu, charakteryzują się formalnym i rzeczowym typem więzi, komunikacja między członkami ma charakter nieosobowy np. partie polityczne)

1. Ze względu na stopień sformalizowania:

• Formalne (mające prawnie określoną strukturę, cel i normy np. organizacje społeczne czy polityczne)
• Nieformalne (oparte na normach zwyczajowych, cechują się więziami charakterze osobistym i nieformalna struktura wewnętrzna np. subkultury młodzieżowe)

1. celowe (tworzone dla realizacji określonych zadań np. stowarzyszenia, fundacje)
2. terytorialne (ludność wiejska, miejska)
3. klasy i warstwy społeczne

Pojęcie zbiorowości społecznej.

1. Więź społeczna (przynależność do rodziny, środowiska lokalnego,, szkoła, klasa,, zakład pracy, organizacja społeczna), łącza ich wspólne zainteresowania, emocje, sposoby zachowania się.
2. Etapy powstawania więzi społecznych

• I etap (np. pierwszy dzień w szkole, na rozpoczęciu roku, zwracamy uwagę na płeć, wygląd zewnętrzny, dokonując wyborów wstępnych, jedni podobają się bardziej, drugich od razu odrzucamy)
• II etap (wzajemne oddziaływanie, tj podejmowanie działań zmierzających do wywołania odpowiedniej reakcji u partnera, np. chęć zwrócenia na siebie uwagi).
• III etap (pobudzanie przez jednostkę lub grupę stałych działań np. dalszą znajomość, wymuszanie haraczu od słabszych, może to mieć charakter pozytywny np. namowa jednego z uczniów by pertraktował z nauczycielem odłożenie sprawdzianu lub negatywny np. haracz).
• IV etap (wykształcenie się stałych stosunków społecznych tj trwałych układów np. koleżeństwa , przyjaźni, umowa o pracę).
• V etap (ukształtowanie się wzajemnych zależności np. służbowych).

3. Więź społeczna (relacje i zależności wiążące jednostkę z grupą, elementem wzajemnych więzi jest identyfikacja działań i przekonań jednostki z działaniami grupy społecznej np. partie polityczne, sekty).
4. Typy więzi społecznych

• naturalne (pokrewieństwo, rodzina, wspólne pochodzenie z tego samego miasta).
• Zrzeszeniowe (tworzone na zasadzie dobrowolności przez ludzi należących do organizacji społecznych, stowarzyszeń, związków zawodowych i zależności służbowych w tych organizacjach.
• Stanowione (narzucone siłą, np. więzień internat, jednostka wojskowa).

5. Zbiorowość społeczna (tj zespół ludzi w którym wytworzyła się i utrzymuje , choć na krótko więź społeczna).
6. Rodzaje zbiorowości społecznej:

• para (najmniejsza forma zbiorowości społecznej, mogą być połączone więzami pokrewieństwa (ojciec, syn, matka, córka, przyjaźń, zależności służbowe).
• Krąg społeczny (powstaje w wyniku stale działających styczności społecznych, np. ludzie stale dojeżdżający do pracy tym samym autobusem, znajomość sprowadza się do wymiany poglądów i komentarzy aktualnych wydarzeń.

Kręgi łatwo mogą się przekształcić w silniej zintegrowane grupy społeczne.

Ćwiczenia:

1. Do jakich rodzajów grup społecznych można zaliczyć klasę szkolną ?
2. Podaj klika przykładów grup nieformalnych ?
3. Wykaż, że rodzina jest grupą społeczną ?

Materiały do opanowania w/w zagadnień:

Podręcznik: Wiedza o społeczeństwie

1. Smutek; J. Maleska; B. Surmacz. Wydaw OPERON;

Literatura pomocnicza: J. Szczepański Elementarne pojęcia socjologii Warszawa 1970r, J Turowski Socjologia Małe struktury społeczne.

Opracował: Czesław Cielecki